Ιστορική Πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση των χρόνιων, μη μεταδιδόμενων νοσημάτων
Στις 13-15 Φεβρουαρίου 2024, η εναρκτήρια συνάντηση της Κοινής Δράσης για τον Καρκίνο και τα χρόνια, μη μεταδιδόμενα νοσήματα με την ονομασία Joint Action on cancer and other non-communicable disease prevention project (JA PreventNCD) έλαβε χώρα στο Όσλο της Νορβηγίας. Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση με συνολικό ποσό 95.5 εκατομμύρια ευρώ, αποτελώντας το 20% της συνολικής χρηματοδότησης της ΕΕ για την υγεία. Το πρωτοποριακό αυτό πρόγραμμα ενώνει 25 χώρες σε μία κοινή προσπάθεια για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης επιβάρυνσης των χρόνιων, μη μεταδιδόμενων νοσημάτων στην υγεία και ευημερία του πληθυσμού στην Ευρώπη και παγκοσμίως.
Τα χρόνια, μη μεταδιδόμενα νοσήματα, συμπεριλαμβανομένων των κακοήθων νεοπλασιών, του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, των καρδιαγγειακών νοσημάτων και των αναπνευστικών νοσημάτων αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για τη δημόσια υγεία, καθώς περισσότερο από το 75% των ατόμων διατρέχουν κίνδυνο να εμφανίσουν ένα από τα νοσήματα αυτά κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Οι παράγοντες κινδύνου των χρόνιων, μη μεταδιδόμενων νοσημάτων, όπως η ανθυγιεινή διατροφή, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, είναι γνωστοί, ωστόσο το κοινωνικό και οικονομικό κόστος των νοσημάτων αυτών διαρκώς αυξάνεται. Στην ΕΕ, τα χρόνια μη μεταδιδόμενα επιβαρύνουν το σύστημα υγείας με 115 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το σημαντικό ανθρώπινο κόστος όσων νοσούν από αυτά υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη για μία συντονισμένη δράση.
Ένα δυνατό σύμβολο αλλαγής
Με συντονιστή την Νορβηγία και την υποστήριξη περισσότερων από 100 εταίρων, το Joint Action Prevent NCD project στοχεύει στην αντιμετώπιση των χρόνιων μη μεταδιδόμενων νοσημάτων και των παραγόντων κινδύνου τους σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.
Το Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ συμμετέχει ως μία από τις συνδεόμενες οντότητες (affiliated entities) που εκπροσωπούν την Ελλάδα υπό τον Συντονισμό του Υπουργείου Υγείας (Competent authority) και συγκεκριμένα στα πακέτα εργασίας WP7 «Κοινωνικές ανισότητες» (Social inequalities) και WP8 «Καταγραφή και παρακολούθηση» (Monitoring). To πακέτο εργασίας «Κοινωνικές ανισότητες» στοχεύει στην μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων που σχετίζονται με την εμφάνιση και αντιμετώπιση του καρκίνου και των άλλων χρόνιων νοσημάτων στην Ευρώπη. Μεταξύ των στόχων του πακέτου αυτού είναι η αύξηση της εγγραμματοσύνης υγείας του πληθυσμού και η ενδυνάμωσή του για την κατανόηση και αντιμετώπιση του καρκίνου και των χρόνιων νοσημάτων, τόσο σε επίπεδο ατόμου όσο και σε επίπεδο συστημάτων υγείας. Το πακέτο εργασίας «Καταγραφή και παρακολούθηση» στοχεύει στη βελτίωση των συστημάτων καταγραφής και παρακολούθησης του καρκίνου και των χρόνιων νοσημάτων για την υποστήριξη των συστημάτων υγείας. Κύρια υπεύθυνη για το πρόγραμμα αυτό από το Εργαστήριο Υγιεινής είναι η καθηγήτρια Βασιλική Μπενέτου.
Συνοπτικά σημαντικά δεδομένα και νούμερα για το Joint Action Prevent NCD:
- Συμμετέχουν 25 Ευρωπαϊκές χώρες με περισσότερους από 100 εταίρους/φορείς
- Διάρκεια προγράμματος 4 έτη
- Στόχος η μείωση της επιβάρυνσης του καρκίνου και των άλλων χρόνιων μη μεταδιδόμενων νοσημάτων μέσω της αντιμετώπισης των παραγόντων κινδύνου αυτών
- Ολιστική προσέγγιση για την πρόληψη των χρόνιων μη μεταδιδόμενων νοσημάτων μέσω συντονισμένης δράσης και αύξησης της επιρροής στον Ευρωπαϊκό χώρο
